Εμμανουήλ Ροΐδης, έναν αιώνα περίπου πριν

"Τα δάση κατατρώγουσιν αι αίγες ή ερημούσιν αι ανά παν έτος αναπτόμεναι προς αύξησιν της βοσκησίμου εκτάσεως πυρκαϊαί, των οποίων αδύνατον είναι να ευρεθώσιν και να τιμωρηθώσιν οι πασίγνωστοι αυτουργοί, δια τον λόγον ότι δεν έχουν ψήφους τα δέντρα και έχουσιν ψήφους οι αιγοβοσκοί"

......και όμως τόσο επίκαιρο.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι για τα δάση και τη δασοπροστασία

6.7.2011

Στην εποχή της… «Πράσινης Ανάπτυξης»

ΤΑ ΟΜΟΡΦΑ ΔΑΣΗ, «ΟΜΟΡΦΑ ΚΑΙΓΟΝΤΑΙ»;

Οι φετινές δασικές πυρκαγιές έχουν ξεκινήσει εδώ και μέρες σε διάφορες περιοχές της χώρας και – όπως φαίνεται από δηλώσεις και ανακοινώσεις των αρμοδίων – ο κρατικός μηχανισμός δεν είναι ακόμη έτοιμος να ανταποκριθεί στις αυξημένες, πλέον, ανάγκες δασοπροστασίας.

 *   Οι τεράστιες καθυστερήσεις και παραλείψεις στις απαιτούμενες ενέργειες, που έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί πριν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, οδηγούν σήμερα σε ελλείψεις στα εναέρια μέσα πυρόσβεσης, στη συντήρηση και αξιοποίηση των πυροσβεστικών οχημάτων, αλλά και σε υποστελέχωση του Πυροσβεστικού Σώματος, που παρουσιάζεται μειωμένο σε μόνιμο και εποχικό προσωπικό.
 *   Παρά τα σχετικά αιτήματα προς τα αρμόδια υπουργεία, το εθελοντικό δυναμικό δεν έχει ενισχυθεί και αξιοποιηθεί.
 *   Οι ενισχύσεις προς την αυτοδιοίκηση για εργασίες πρόληψης δασικών πυρκαγιών υπογράφηκαν μόλις πριν 15 μέρες και δεν είναι βέβαιο πόσο καιρό θα πάρει να σχεδιαστούν και υλοποιηθούν.
 *   Αβέβαιο είναι και κατά πόσο οι ΟΤΑ είναι σε θέση  να εφαρμόσουν τα επιχειρησιακά σχέδια έκτακτων αναγκών σε περίπτωση κινδύνου.
Παράλληλα ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος Γ. Παπακωνσταντίνου μας προετοιμάζει ήδη για τα χειρότερα. Με τις δηλώσεις του στη Βουλή για το «τι θέλουμε να είναι δάσος», υποβιβάζει τη δασοπροστασία από θέμα εθνικής σημασίας σε ζήτημα υπό διαπραγμάτευση. Ήδη με την ανάληψη του υπουργείου σηματοδότησε δυστυχώς μια «νέα εποχή» για τα δασικά οικοσυστήματα, με ευνοϊκά μέτρα νομιμοποίησης των αυθαιρέτων αντί για την κατεδάφισή τους και με διαβεβαιώσεις για γρήγορη ανάπτυξη χωρίς περιβαλλοντικά εμπόδια (fast track). Τι κι αν ο ΟΗΕ κηρύσσει το 2011 σε Παγκόσμιο Έτος για τα Δάση και καλεί σε παγκόσμια ευαισθητοποίηση για την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων και την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής; Η ελληνική κυβέρνηση που κάποτε  υποσχόταν «πράσινη ανάπτυξη», τώρα αναβιώνει τη λογική του 1970 για επενδύσεις «εθνικού συμφέροντος» άνευ όρων παντού.
Αναρωτήθηκε άραγε ποτέ ο υπουργός αν νομιμοποιείται πολιτικά και ηθικά να «κάνει στάχτη» τα δασικά οικοσυστήματα στο βωμό μιας κοντόφθαλμης και αδιέξοδης πολιτικής για την κρίση; ;

           Η Εκτελεστική Γραμματεία των Οικολόγων Πράσινων

Στάχτη 4,5 εκατ. στρέμματα δάσους από το 1987

Του ΝΙΚΟΥ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΥ

Καίμε 250 χιλιάδες στρέμματα δάσους το χρόνο, κατά μέσο όρο από το 1974! Τα τελευταία 24 χρόνια (από το 1987) έχουν γίνει στάχτη περίπου 4,5 εκατομμύρια στρέμματα δασικών εκτάσεων στη χώρα μας, δηλαδή το 13,5% του δασικού πλούτου, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, που παρουσιάστηκαν σε ημερίδα του Τεχνικού Επιμελητηρίου (Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας), στη Θεσσαλονίκη.

«Η αγάπη προς το περιβάλλον πρέπει να γίνει βίωμα κάθε Ελληνα πολίτη. Δυστυχώς, στη λογική της ανάπτυξης κατορθώσαμε να κάνουμε βίλες μέσα στο δάσος, με στόχο μια εφήμερη ποιότητα ζωής», ανέφερε ο πρόεδρος του ΤΕΕ (ΤΚΜ), Τάσος Κονακλίδης, και τόνισε ότι «το 97% των δασικών πυρκαγιών, που κάθε χρόνο ξεσπούν στην Ελλάδα, οφείλονται (είτε εκούσια είτε ακούσια) στον ανθρώπινο παράγοντα και μόλις το 3% σε φυσικά φαινόμενα, όπως ο κεραυνός».
«Τα τελευταία χρόνια οι καμένες εκτάσεις στην ευρωπαϊκή Μεσόγειο -με εξαίρεση Τουρκία, Τυνησία και Μαρόκο- τριπλασιάστηκαν», είπε στην ομιλία του ο γενικός διευθυντής Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης, δρ Δασολογίας Νικήτας Φραγκισκάκης. Ανέφερε ότι στη χώρα μας τα δασικά οικοσυστήματα καλύπτουν το 67% της επιφάνειάς της, ενώ από το 1974 έως σήμερα, κάθε χρόνο, καίγονται στην Ελλάδα κατά μέσο όρο περίπου 250 χιλιάδες στρέμματα δάσους. Αναφερόμενος στα μέτρα προστασίας των κατοίκων που ζουν σε δασικές περιοχές πρότεινε, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία ατομικών καταφυγίων.
Ο διευθυντής Πολιτικής Προστασίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης, πολιτικός μηχανικός Κωνσταντίνος Κοκολάκης επισήμανε ότι οι πιο επικίνδυνες περιοχές για δασικές πυρκαγιές στη Βόρεια Ελλάδα είναι οι ζώνες ευθύνης των δασαρχείων Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής, Θάσου και Αλεξανδρούπολης-Σαμοθράκης.
Παρουσιάζοντας στοιχεία έρευνας του καθηγητή Δημήτρη Καϊλίδη, τόνισε ότι, σε σύνολο 3.514 δασικών πυρκαγιών, που καταγράφτηκαν τα τελευταία χρόνια, οι 2.776 (ποσοστό 78%) εκδηλώθηκαν με θερμοκρασίες που κυμαίνονταν από 21 έως 35 βαθμούς Κελσίου, οι 852 (ποσοστό 24,2%) με υγρασία 41%-50% και 2.136 (ποσοστό 60,8%) με ανέμους εντάσεως τριών έως πέντε Μποφόρ.
Πηγή: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Μηχανισμοί επιβίωσης μεσογειακής βλάστησης

   Κάποια φυτά μπορούν να ανταπεξέλθουν σε μια δασική πυρκαγιά χάρη στους μηχανισμούς αντοχής που έχουν αναπτύξει απέναντι στη φωτιά, αλλά και στην ταχύτητα αναγέννησης τους μετά απ΄αυτήν. Τα φυτά αυτά ονομάζονται Πυρόφυτα και διακρίνονται σε Ενεργητικά και Παθητικά.    Τα Ενεργητικά Πυρόφυτα διαθέτουν μηχανισμό αναπαραγωγής ο οποίος ενεργοποιείται αμέσως μετά τη φωτιά, μέσω της βλαστητικής οδού με ριζοβλάστηση ή πρεμνοβλάστηση (π.χ. πουρνάρι, κουμαριά, ασπαρτιές ή ρείκι, κλπ.) ή μέσω των σπόρων που προστατεύονται (μέσα στους κώνους ή στο έδαφος) κατά τη διάρκεια της φωτιάς, για να ελευθερωθούν αμέσως μετά και να οδηγήσουν στην αναγέννηση της καμένης έκτασης.
   Τα Παθητικά Πυρόφυτα έχουν υψηλό βαθμό αντοχής στις φλόγες και στις υψηλές θερμοκρασίες της φωτιάς, ως αποτέλεσμα ποικίλων μηχανισμών, που διαφέρουν από φυτό σε φυτό, όπως για παράδειγμα, οι βελανιδιές με τον παχύ φλοιό που δύσκολα καίγονται και προστατεύουν το ζωντανό τμήμα του φυτού από την υπερθέρμανση ή αυτές με υψηλή περιεκτικότητα μεταλλικών στοιχείων στο ξύλο τους, και το αρμιρίκι ή η κουκουναριά που με τη φυσική αποκλάδωση απομακρύνει τα κλαδιά της από το έδαφος και τις έρπουσες πυρκαγιές.

Τί προσφέρει το δάσος!

   Σαν δάσος ή δασικό οικοσύστημα εννοούμε το οργανικό σύνολο άγριων φυτών με ξυλώδη κορμό, επάνω στην αναγκαία επιφάνεια του εδάφους, τα οποία, μαζί με την χλωρίδα και πανίδα, αποτελούν-μέσω της αμοιβαίας αλληλεξάρτησης και αλληλεπίδρασής τους μια ιδιαίτερη βιοκοινότητα (δασοβιοκοινότητα) και ένα ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον (δασογενές). Δασική έκταση υπάρχει όταν στο παραπάνω σύνολο, η άγρια ξυλώδης βλάστηση, υψηλή ή θαμνώδης, είναι αραιά.

   Η σημασία του δάσους για τον άνθρωπο είναι εξαιρετικά μεγάλη. Οι ωφέλειες που προκύπτουν από αυτό είναι πάρα πολλές, τόσο άμεσες όσο και έμμεσες. Οι άμεσες ωφέλειες περιλαμβάνουν τις πρώτες ύλες που παράγονται από το δάσος. Το ξύλο είναι η σημαντικότερη από αυτές. Η παγκόσμια κατανάλωση ξύλου ξεπερνά σήμερα τα τρία δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα και αυξάνεται συνεχώς όσο αυξάνεται ο πληθυσμός της Γης αλλά και οι χρήσεις του ξύλου, καθώς αυτό με κατάλληλη μηχανική και χημική επεξεργασία μετατρέπεται σε πολυάριθμα προϊόντα. Τέτοια είναι τα διάφορα είδη ξυλείας για πολλαπλή χρήση, το χαρτί, το τεχνητό μετάξι, η γλυκόζη, η συνθετική βανίλια, τα φωτογραφικά φιλμ, το ρετσίνι (από το οποίο παράγονται το νέφτι και το κολοφώνιο), αιθέρια έλαια, χρώματα και πολλά άλλα παράγωγα. Το ξύλο ακόμα χρησιμοποιείται πολύ ευρέως ως καύσιμη ύλη(καυσόξυλα). Στο δάσος, ακόμη, παράγονται άγρια φρούτα, μανιτάρια, αρωματικά φύλλα και φαρμακευτικά βότανα. Επιπλέον, παράγεται βοσκήσιμη ύλη για ζώα, που με τη σειρά τους τροφοδοτούν την άγρια ζωή, αλλά και τα ήμερα ζώα.

   Οι άμεσες ωφέλειες του δάσους είναι πολλές και προφανείς, αλλά οι έμμεσες είναι ακόμη περισσότερες και σημαντικότερες. Το δάσος επηρεάζει τον κύκλο του οξυγόνου, παράγοντάς το,

καθώς και τον κύκλο του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, δεσμεύοντας το στη βιομάζα του. Η καταστροφή μεγάλου μέρους των δασών της Γης, ιδιαίτερα στις τροπικές περιοχές, έχει αναμφίβολα συμβάλει στην αλλαγή του παγκόσμιου κλίματος, λόγω του «φαινομένου του θερμοκηπίου», που οι καταστροφικές του επιπτώσεις γίνονται ήδη ορατές. Τοπικά, το δάσος επηρεάζει το κλίμα και το μικροκλίμα μετριάζοντας τις ακραίες θερμοκρασίες,

μειώνοντας την ταχύτητα του ανέμου, καθαρίζοντας την ατμόσφαιρα συγκρατώντας τα αιωρούμενα στερεά σωματίδια(σκόνη, αιθάλη κ.λπ.), ενώ παράλληλα λειτουργεί και σαν φίλτρο μείωσης του θορύβου όταν παρεμβάλλεται ανάμεσα σε πηγές θορύβου (βιομηχανίες, αυτοκινητόδρομος κ.λπ.) και κατοικημένες περιοχές.

   Στις ωφέλειες του δάσους περιλαμβάνεται, επιπρόσθετα, ο ρόλος του στη δημιουργία του εδάφους (εδαφογένεση) όσο και στην προστασία και διατήρησή του, καθώς και η καθοριστική συμβολή του στην προστασία της βιοποικιλότητας στον πλανήτη μας. Τεράστια, όμως, είναι και η υδρονομική επίδραση του δάσους, που περιλαμβάνει τη ρύθμιση της ροής των επιφανειακών υδάτων, την αποτροπή των πλημμυρών, εφόσον εμποδίζει την ελεύθερη ροή του βρόχινου νερού με αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη διήθηση του νερού στο έδαφος, τον εμπλουτισμό του υπογείου υδροφόρου ορίζοντα και τη βελτίωση της ποιότητας του νερού αφού κατά κάποιο τρόπο αυτό «φιλτράρεται».

   Επιπλέον, το δάσος είναι η αιτία της ύπαρξης διαφόρων επαγγελμάτων, όπως του ρητινοσυλλέκτη, ξυλοκόπου, υπάλληλου δασικής υπηρεσίας, θηροφύλακα, αγροφύλακα, δασοπόνου, δασολόγου, περιβαλλοντολόγου κ.α.

   Αν όλα τα παραπάνω δεν είναι προφανή για όλους τους ανθρώπους, έστω και αν γεύονται αυτές τις ωφέλειες, εκείνο που σίγουρα έχουν όλοι απολαύσει είναι η αισθητική αξία του δάσους. Όσο πιο έντονα είναι κάποιος εγκλωβισμένος στην πολύβουη και αγχωτική καθημερινότητα αλλά και τη μολυσμένη ατμόσφαιρα των μεγαλουπόλεων τόσο περισσότερο συνειδητοποιεί την υγιεινή επίδραση που έχει το δάσος στην ψυχή και το σώμα του, όταν βρει την ευκαιρία να περάσει μερικές μέρες διακοπών ή έστω λίγες ώρες χαλάρωσης μέσα σε ένα δασικό περιβάλλον.

   Τα παραπάνω κάνουν προφανές το γεγονός ότι το δάσος είναι πολύτιμο για όλους μας και γι΄αυτό το λόγο πρέπει όλοι να το προστατεύουμε.

   Τα δάση αποτελούν το 47% της επιφάνειας της Ελλάδας. Από το 1980 έως το 2007 κάηκαν 6.935.000 στρέμματα δάσους. (πηγή: Αρκτούρος)

Μεσογειακά οικοσυστήματα - οικοσυστήματα βορείων χωρών

   Οι περισσότερες πυρκαγιές εκδηλώνονται στην παραθαλάσσια ζώνη, όπου η υπάρχουσα βλάστηση είναι τυπικά μεσογειακή. Στα μεσογειακά οικοσυστήματα, λόγω των κλιματικών συνθηκών και του ρυθμού με τον οποίο παράγεται η βιομάζα (χόρτα, φύλλα, κλαδιά, βελόνες, κλπ.) με τη φωτοσύνθεση, ρυθμός που είναι μεγαλύτερος από το ρυθμό διάσπασης μέσω της δράσης των μικροοργανισμών κ’ της σήψης της νεκρής βιομάζας, δημιουργείται ένα πλεόνασμα βιομάζας η οποία αν δεν απομακρυνθεί με κάποιο άλλο τρόπο, όπως η βόσκηση των ζώων ή η συλλογή ξυλείας από τους ανθρώπους, θα έχει ως φυσική κατάληξη την πυρκαγιά. Στη φύση, ωστόσο, αυτός ο εναλλακτικός τρόπος είναι η φωτιά η οποία, όσο και αν ακούγεται παράξενο, είναι στοιχείο απαραίτητο για τη φυσική λειτουργία των περισσότερων δασικών οικοσυστημάτων.

   Η συχνότητα εκδήλωσης πυρκαγιάς σε ένα τύπο δασικού οικοσυστήματος εξαρτάται κυρίως από:

   1) Το ρυθμό συσσώρευσης της βιομάζας, δηλαδή την διαφορά ανάμεσα στην παραγωγή της κ’ την διάσπαση ή την απομάκρυνση της.

   2) Την πιθανότητα έναρξης της πυρκαγιάς από φυσικά ή ανθρωπογενή αίτια και

   3) Την ύπαρξη καιρικών συνθηκών που θα ευνοήσουν την εξάπλωσή της.

   Στα περισσότερα οικοσυστήματα των βορείων χωρών ο ρυθμός συσσώρευσης της βιομάζας είναι σχετικά μικρός, τα ανθρωπογενή αίτια περιορισμένα και τα φυσικά (κυρίως οι κεραυνοί) δεν συμπίπτουν συχνά με ευνοϊκές καιρικές συνθήκες για εξάπλωση πυρκαγιάς. Έτσι, ο χρόνος μεταξύ πυρκαγιών σε μια περιοχή ξεπερνά τα 200 ή και τα 300 χρόνια, οπότε η φωτιά έρχεται ως παράγοντας που θα οδηγήσει στον καθαρισμό και την ανανέωση της περιοχής. Αντιθέτως, στα μεσογειακά οικοσυστήματα έχουμε γρήγορο ρυθμό συσσώρευσης βιομάζας και ευνοϊκές καιρικές συνθήκες για την ύπαρξη και την εξάπλωση των πυρκαγιών (χρόνος επανεμφάνισης 40 – 100 χρόνια).

   Είναι αδιαμφισβήτητο λοιπόν, ότι η φωτιά είναι φυσικός παράγοντας των μεσογειακών οικοσυστημάτων. Μάλιστα, τα είδη βλάστησης που βρίσκονται εκεί, έχουν αναπτύξει μηχανισμούς επιβίωσης οι οποίοι τα προστατεύουν όταν οι πυρκαγιές εμφανίζονται με μεγάλη συχνότητα. Τέτοια παραδείγματα είναι η άμεση πρεμνοβλάστηση πολλών ειδών (π.χ. πουρνάρι, σχίνος, κουμαριά) ή η αποθήκευση σπόρων στους κώνους των πεύκων, που απελευθερώνονται αμέσως μετά την πυρκαγιά.

Το κλίμα στην Ελλάδα

   Η Ελλάδα αν και μικρή σε έκταση χώρα, διαθέτει μεγάλη ποικιλία δασικών οικοσυστημάτων, η οποία οφείλεται στο συνδυασμό της ορεινής τοπογραφίας της χώρας με την επίδραση της θάλασσας. Το κλίμα της Ελλάδας ανήκει στο μεσογειακό τύπο του εύκρατου κλίματος με θερμά και ξηρά καλοκαίρια και ήπιους υγρούς χειμώνες, και διαφοροποιείται σημαντικά μεταξύ των επιμέρους περιοχών της χώρας.
   Συγκεκριμένα, στη Δυτική Ελλάδα τα κλίμα χαρακτηρίζεται ως υγρό μεσογειακό, στις περιοχές γύρω από το Αιγαίο ως ξηρό μεσογειακό, στις περιοχές μακριά από τη θάλασσα ως ηπειρωτικό και στις περιοχές με υψόμετρο 1500-2000 μ. ως ορεινό μεσογειακό.

Μεσογειακή βλάστηση - πυρκαγιές

   Μηχανισμός επιβίωσης της μεσογειακής βλάστησης από τις φλόγες των δασικών πυρκαγιών
   Κάποια φυτά μπορούν να ανταπεξέλθουν σε μια δασική πυρκαγιά χάρη στους μηχανισμούς αντοχής που έχουν αναπτύξει απέναντι στη φωτιά, αλλά και στην ταχύτητα αναγέννησης τους μετά απ΄αυτήν. Τα φυτά αυτά ονομάζονται Πυρόφυτα και διακρίνονται σε Ενεργητικά και Παθητικά.
   Τα Ενεργητικά Πυρόφυτα διαθέτουν μηχανισμό αναπαραγωγής ο οποίος ενεργοποιείται αμέσως μετά τη φωτιά, μέσω της βλαστητικής οδού με ριζοβλάστηση ή πρεμνοβλάστηση (π.χ. πουρνάρι, κουμαριά, ασπαρτιές ή ρείκι, κλπ.) ή μέσω των σπόρων που προστατεύονται (μέσα στους κώνους ή στο έδαφος) κατά τη διάρκεια της φωτιάς, για να ελευθερωθούν αμέσως μετά και να οδηγήσουν στην αναγέννηση της καμένης έκτασης.
   Τα Παθητικά Πυρόφυτα έχουν υψηλό βαθμό αντοχής στις φλόγες και στις υψηλές θερμοκρασίες της φωτιάς, ως αποτέλεσμα ποικίλων μηχανισμών, που διαφέρουν από φυτό σε φυτό, όπως για παράδειγμα, οι βελανιδιές με τον παχύ φλοιό που δύσκολα καίγονται και προστατεύουν το ζωντανό τμήμα του φυτού από την υπερθέρμανση ή αυτές με υψηλή περιεκτικότητα μεταλλικών στοιχείων στο ξύλο τους, και το αρμιρίκι ή η κουκουναριά που με τη φυσική αποκλάδωση απομακρύνει τα κλαδιά της από το έδαφος και τις έρπουσες πυρκαγιές.

Δενδροφύτευση στα Λειβάδια

Ο ΣΕΔΑ συμμετείχε στην δενδροφύτευση που έγινε σήμερα (1/3/10) στα Λειβάδια. Τα δέντρα ήταν προσφορά του κ. Α. Τάτου. Μικροί αλλά και μεγαλύτεροι βοήθησαν στην προσπάθεια αυτή.

"Δανεισθήκαμε τα δάση...." (Γκάντι)

Η Ελλάδα, χώρα με πολλές καμένες περιοχές, αποτελεί ένα μεσογειακό περιβάλλον με συνυφασμένη την έννοια της πυρκαγιάς που κατατρώει τα τελευταία χρόνια χιλιάδες στρέμματα δασικών εκτάσεων κάθε χρόνο. Αρκεί και μόνο μια επίσκεψη σε μια πρόσφατα καμένη έκταση για να καταλάβουμε τις συνέπειες αυτής της καταστροφής. Εικόνες χωρίς ίχνος πρασίνου και ζωής που προκαλούν αισθήματα απογοήτευσης και απελπισίας!!

Το δάσος είναι πηγή ζωής για τον άνθρωπο με ανυπολόγιστη αξία. Οι δασικές πυρκαγιές διαφέρουν από οικοσύστημα σε οικοσύστημα αφού άλλοτε μπορεί να έχουν θετικές και άλλοτε αρνητικές συνέπειες στην ζωτικότητα και την ποιότητα του δάσους. Αρνητικές είναι σίγουρα οι συνέπειες όταν αυτές επαναλαμβάνονται σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα στην ίδια περιοχή. Μπορεί επίσης να έχουν καταστρεπτικές συνέπειες στον κοινωνικό και οικονομικό τομέα. Γνωστές είναι οι εικόνες καμένων σπιτιών, βιοποριστικών εγκαταστάσεων, οικόσιτων ζώων και το χειρότερο, χαμένων ανθρώπινων ζωών.

Ο άνθρωπος από αρχαιοτάτων χρόνων στάθηκε απέναντι στα δάση σαν φίλος και εχθρός, προστάτης και εκμεταλλευτής. Με αφορμή διάφορες ανάγκες του, υποβάθμιζε με τις καταστρεπτικές του επεμβάσεις και περιόριζε συνεχώς τα δάση. Η φύση όμως αντιστεκόταν και πάντα θα αντιστέκεται...

Τα δάση αγωνίζονται να διατηρηθούν και ο αγώνας συνεχίζεται. Όλοι είμαστε συνυπεύθυνοι για αυτή την κατάσταση. Από την μία πλευρά η πολιτεία, η οποία δεν έχει πάρει ξεκάθαρη θέση απέναντι στα δάση και από την άλλη όλοι εμείς οι πολίτες που παραμένουμε άπραγοι σε μια τέτοια καταστροφή με συνήθως όμως κριτική στάση, έτοιμοι να κατακρίνουμε την κάθε εσφαλμένη κίνηση, εκ του ασφαλούς πάντοτε, χωρίς καθόλου ενεργή συμμετοχή αφού η έννοια «Εθελοντισμός» βρίσκεται σε νηπιακό στάδιο για τα ελληνικά δεδομένα σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν εδραιώσει την αντιμετώπιση των πυρκαγιών σχεδόν αποκλειστικά στους εθελοντές, δημιουργώντας παράλληλα κοινωνική στάση τέτοια που σέβεται το περιβάλλον και κατά συνέπεια και τα δάση.

Παράλληλα η δομή και λειτουργία του σημερινού συστήματος δασοπροστασίας στη χώρα μας αδυνατεί να ανταποκριθεί σε αυτή την πρόκληση που οφείλεται σε διαρθρωτικούς, οικονομικούς και επιχειρησιακούς λόγους. Το σύστημα δασικής προστασίας στην Ελλάδα σήμερα είναι υπερβολικά περίπλοκο με την εμπλοκή μεγάλου αριθμού φορέων με αδυναμία σύνδεσης και συντονισμού. Τα ποσά που ξοδεύονται για την καταστολή των δασικών πυρκαγιών είναι τεράστια ενώ τα αντίστοιχα για την πρόληψη είναι ανύπαρκτα.

Αναλογιζόμενοι το όλο πρόβλημα, εύκολα θα απαντούσαμε χρησιμοποιώντας τα λόγια του Γκάντι: «Τα δάση δεν τα κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας αλλά τα δανεισθήκαμε από τα παιδιά μας».