Τί προσφέρει το δάσος!

   Σαν δάσος ή δασικό οικοσύστημα εννοούμε το οργανικό σύνολο άγριων φυτών με ξυλώδη κορμό, επάνω στην αναγκαία επιφάνεια του εδάφους, τα οποία, μαζί με την χλωρίδα και πανίδα, αποτελούν-μέσω της αμοιβαίας αλληλεξάρτησης και αλληλεπίδρασής τους μια ιδιαίτερη βιοκοινότητα (δασοβιοκοινότητα) και ένα ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον (δασογενές). Δασική έκταση υπάρχει όταν στο παραπάνω σύνολο, η άγρια ξυλώδης βλάστηση, υψηλή ή θαμνώδης, είναι αραιά.

   Η σημασία του δάσους για τον άνθρωπο είναι εξαιρετικά μεγάλη. Οι ωφέλειες που προκύπτουν από αυτό είναι πάρα πολλές, τόσο άμεσες όσο και έμμεσες. Οι άμεσες ωφέλειες περιλαμβάνουν τις πρώτες ύλες που παράγονται από το δάσος. Το ξύλο είναι η σημαντικότερη από αυτές. Η παγκόσμια κατανάλωση ξύλου ξεπερνά σήμερα τα τρία δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα και αυξάνεται συνεχώς όσο αυξάνεται ο πληθυσμός της Γης αλλά και οι χρήσεις του ξύλου, καθώς αυτό με κατάλληλη μηχανική και χημική επεξεργασία μετατρέπεται σε πολυάριθμα προϊόντα. Τέτοια είναι τα διάφορα είδη ξυλείας για πολλαπλή χρήση, το χαρτί, το τεχνητό μετάξι, η γλυκόζη, η συνθετική βανίλια, τα φωτογραφικά φιλμ, το ρετσίνι (από το οποίο παράγονται το νέφτι και το κολοφώνιο), αιθέρια έλαια, χρώματα και πολλά άλλα παράγωγα. Το ξύλο ακόμα χρησιμοποιείται πολύ ευρέως ως καύσιμη ύλη(καυσόξυλα). Στο δάσος, ακόμη, παράγονται άγρια φρούτα, μανιτάρια, αρωματικά φύλλα και φαρμακευτικά βότανα. Επιπλέον, παράγεται βοσκήσιμη ύλη για ζώα, που με τη σειρά τους τροφοδοτούν την άγρια ζωή, αλλά και τα ήμερα ζώα.

   Οι άμεσες ωφέλειες του δάσους είναι πολλές και προφανείς, αλλά οι έμμεσες είναι ακόμη περισσότερες και σημαντικότερες. Το δάσος επηρεάζει τον κύκλο του οξυγόνου, παράγοντάς το,

καθώς και τον κύκλο του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, δεσμεύοντας το στη βιομάζα του. Η καταστροφή μεγάλου μέρους των δασών της Γης, ιδιαίτερα στις τροπικές περιοχές, έχει αναμφίβολα συμβάλει στην αλλαγή του παγκόσμιου κλίματος, λόγω του «φαινομένου του θερμοκηπίου», που οι καταστροφικές του επιπτώσεις γίνονται ήδη ορατές. Τοπικά, το δάσος επηρεάζει το κλίμα και το μικροκλίμα μετριάζοντας τις ακραίες θερμοκρασίες,

μειώνοντας την ταχύτητα του ανέμου, καθαρίζοντας την ατμόσφαιρα συγκρατώντας τα αιωρούμενα στερεά σωματίδια(σκόνη, αιθάλη κ.λπ.), ενώ παράλληλα λειτουργεί και σαν φίλτρο μείωσης του θορύβου όταν παρεμβάλλεται ανάμεσα σε πηγές θορύβου (βιομηχανίες, αυτοκινητόδρομος κ.λπ.) και κατοικημένες περιοχές.

   Στις ωφέλειες του δάσους περιλαμβάνεται, επιπρόσθετα, ο ρόλος του στη δημιουργία του εδάφους (εδαφογένεση) όσο και στην προστασία και διατήρησή του, καθώς και η καθοριστική συμβολή του στην προστασία της βιοποικιλότητας στον πλανήτη μας. Τεράστια, όμως, είναι και η υδρονομική επίδραση του δάσους, που περιλαμβάνει τη ρύθμιση της ροής των επιφανειακών υδάτων, την αποτροπή των πλημμυρών, εφόσον εμποδίζει την ελεύθερη ροή του βρόχινου νερού με αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη διήθηση του νερού στο έδαφος, τον εμπλουτισμό του υπογείου υδροφόρου ορίζοντα και τη βελτίωση της ποιότητας του νερού αφού κατά κάποιο τρόπο αυτό «φιλτράρεται».

   Επιπλέον, το δάσος είναι η αιτία της ύπαρξης διαφόρων επαγγελμάτων, όπως του ρητινοσυλλέκτη, ξυλοκόπου, υπάλληλου δασικής υπηρεσίας, θηροφύλακα, αγροφύλακα, δασοπόνου, δασολόγου, περιβαλλοντολόγου κ.α.

   Αν όλα τα παραπάνω δεν είναι προφανή για όλους τους ανθρώπους, έστω και αν γεύονται αυτές τις ωφέλειες, εκείνο που σίγουρα έχουν όλοι απολαύσει είναι η αισθητική αξία του δάσους. Όσο πιο έντονα είναι κάποιος εγκλωβισμένος στην πολύβουη και αγχωτική καθημερινότητα αλλά και τη μολυσμένη ατμόσφαιρα των μεγαλουπόλεων τόσο περισσότερο συνειδητοποιεί την υγιεινή επίδραση που έχει το δάσος στην ψυχή και το σώμα του, όταν βρει την ευκαιρία να περάσει μερικές μέρες διακοπών ή έστω λίγες ώρες χαλάρωσης μέσα σε ένα δασικό περιβάλλον.

   Τα παραπάνω κάνουν προφανές το γεγονός ότι το δάσος είναι πολύτιμο για όλους μας και γι΄αυτό το λόγο πρέπει όλοι να το προστατεύουμε.

   Τα δάση αποτελούν το 47% της επιφάνειας της Ελλάδας. Από το 1980 έως το 2007 κάηκαν 6.935.000 στρέμματα δάσους. (πηγή: Αρκτούρος)