Οικολογικός απολογισμός πυρκαγιών του 2016 στην Άνδρο. Γενικά στοιχεία, επιπτώσεις, προτάσεις.

Αθήνα, 2 Φεβρουαρίου 2017, Αρ. Πρωτ.: 13

Θέμα: Οικολογικός απολογισμός πυρκαγιών του 2016 στην Άνδρο. Γενικά στοιχεία, επιπτώσεις, προτάσεις.


Με το παρόν μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σας αποστέλλουμε, όπως και σε όλους τους αρμόδιους φορείς για την προστασία και διαχείριση των δασών, τον οικολογικό απολογισμό των πυρκαγιών του 2016 στην Άνδρο που συνέταξε το WWF Ελλάς. Αποτελεί συνέχεια των δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας της Άνδρου στο ζήτημα των δασικών πυρκαγιών και της αντίστοιχης αναλυτικής αναφοράς που είχε συνταχθεί το 2013 από το WWF Ελλάς. Και οι δύο απολογισμοί είναι διαθέσιμοι στο http://www.wwf.gr/areas/forests/after-fires .

Αφορμή της ενασχόλησής μας αποτέλεσε η συχνότητα των δασικών πυρκαγιών στην Άνδρο και η σταδιακή υποβάθμιση της βιοποικιλότητας των δασικών εκτάσεων του νησιού.

Η παρούσα έκθεση αλλά και η συνολικότερη εργασία του WWF Ελλάς στο νησί αποσκοπεί αρχικά στη διευκόλυνση του έργου σας, αλλά και στην καλύτερη ενημέρωση του κοινού για τα χαρακτηριστικά των περιοχών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές, τις επιπτώσεις τους καθώς και τη διατύπωση και προώθηση συγκεκριμένων διαχειριστικών μέτρων. Η αναφορά έχει αξιοποιήσει στοιχεία από πολλαπλές πηγές καθώς και από επιτόπιους ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν τον Νοέμβριο του 2016 από εξειδικευμένα στελέχη του WWF Ελλάς. Περιλαμβάνει χάρτες των πληγέντων περιοχών και την απαραίτητη φωτογραφική τεκμηρίωση.
Στην παρούσα αναφορά παρουσιάζονται στοιχεία για τις δύο μεγαλύτερες πυρκαγιές της αντιπυρικής περιόδου 2016 στις περιοχές του Φελλού και του Αγ. Πέτρου. Η δασική πυρκαγιά του Φελλού (όρος Χάρακα), που ξέσπασε στις 8 Ιουλίου 2016, αφορά μία έκταση 2.714 στρ. κυρίως φρυγανικής και μακκίας βλάστησης, ενώ περικλείονται ιδιοκτησίες με κτίσματα και καλλιέργειες. Μέρος της έκτασης είχε ξανακαεί από φωτιές το 1999, 2005 και 2006. Η φωτιά του Αγ. Πέτρου εκδηλώθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2016 και εξαπλώθηκε γρήγορα καίγοντας 1.801 στρ. φρυγανικής έκτασης και καλλιεργειών.

Από τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία προκύπτει πως η Άνδρος υποφέρει διαχρονικά από πυρκαγιές που προκαλούνται κυρίως από το κάψιμο για δημιουργία βοσκοτόπων και την αμέλεια πολιτών.

Το βραχυκύκλωμα από ηλεκτροφόρα καλώδια είναι ένα άλλο σημαντικό αίτιο έναρξης πυρκαγιάς. Συγκεκριμένα, στη φετινή αντιπυρική περίοδο στα νησιά του Αιγαίου τα κρούσματα περιστατικών πυρκαγιών από το συγκεκριμένο αίτιο, σύμφωνα με τις πρώτες ανεπίσημες εκτιμήσεις, ήταν ιδιαίτερα αυξημένα και χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε χρήσιμα συμπεράσματα και προτάσεις ως προς τη συντήρηση του δικτύου διανομής ενέργειας και τα απαραίτητα μέτρα που πρέπει να ληφθούν.

Έχοντας λάβει υπόψη τα γεωμορφολογικά και υδρολογικά χαρακτηριστικά του νησιού, τις διαχρονικές μεταβολές καλύψεων γης, το φυσικό περιβάλλον και τις ανθρώπινες δραστηριότητες, ο απολογισμός καταλήγει στη διατύπωση συγκεκριμένων προτάσεων. Οι προτάσεις χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, τα βραχυπρόθεσμα και τα μακροπρόθεσμα μέτρα. Περιλαμβάνουν κυρίως προληπτικά μέτρα που πρέπει να ρυθμίσουν παραγωγικές δραστηριότητες και τη γενικότερη πολιτική διαχείρισης της υπαίθρου και να αλλάξουν το πλαίσιο αντιμετώπισης των πυρκαγιών στην Άνδρο.

Για την επιτυχία όμως των μέτρων που προτείνονται πρέπει να υπάρξει συμφωνία και σύμπνοια μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων φορέων, διοίκησης, επαγγελματιών, σωματείων, ενεργών πολιτών, κ.ά. οι οποίοι θα κατανοήσουν την ανάγκη, θα υιοθετήσουν, θα εφαρμόσουν και θα επικοινωνήσουν τα απαραίτητα μέτρα και τον συνολικό σχεδιασμό.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον κο Τζηρίτη Ηλία (τηλ. 210-3311988, εσωτ. 107). Παραμένουμε, πάντοτε, στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω πληροφόρηση και συνεργασία.



Με εκτίμηση,

Κωνσταντίνος Λιαρίκος
Επικεφαλής Προγράμματος και Λειτουργιών WWF Hellas.




ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ


1. Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γραφείο Γενικής Γραμματέως
2. Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γενική Διεύθυνση Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος
3. Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Διεύθυνση Βιοποικιλότητας, Εδάφους και Διαχείρισης Αποβλήτων
4. Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γενική Διεύθυνση Βιώσιμης Ζωικής Παραγωγής και Κτηνιατρικής
5. Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, Γραφείο Γενικού Γραμματέα
6. Πυροσβεστικό Σώμα, Γραφείο Αρχηγού
7. Πυροσβεστικό Σώμα, Διεύθυνση Πυροσβεστικών Επιχειρήσεων
8. Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, Γραφείο Γενικού Γραμματέα
9. Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Γραφείο Περιφερειάρχη
10. Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, Γενική Διεύθυνση Δασών
11. Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, Διεύθυνση Δασών Κυκλάδων
12. Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Νοτίου Αιγαίου
13. Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας
14. Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Γενική Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής, Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Κυκλάδων
15. Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Κυκλάδων
16. Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας
17. Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Π.Ε. Άνδρου, Γραφείο Επάρχου
18. Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Π.Ε. Άνδρου, Τμήμα Κτηνιατρικής
19. Δασονομείο Άνδρου
20. Δήμος Άνδρου, Γραφείο Δημάρχου
21. Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Άνδρου
22. Σύλλογος Εθελοντών Δασοπυροσβεστών Άνδρου
23. Εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής & Τηλεπισκóπησης, Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης